LOJİSTİK MERKEZ YÖNETİMİ KİTABI – Lojistik Master Planlaması Yol Haritası

Kuruluş Metodolojisi ve Performans Göstergeleri

Dr. Adil ÜNAL – Prof. Dr. Murat ERDAL

Lojistik master planlama ve lojistik merkez yönetimi konuları son dönemde sektörde sıklıkla tartışılan konularınbaşında gelmektedir. Özellikle Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve EkonomiBakanlığı konuyla yakından ilgilenmektedir. Ülkemizde faaliyet gösteren tüm kalkınma ajansları bölgelerininsanayi, tarım ve ticaret alanlarını geliştirmek amacıyla ulaştırma ve lojistik konusunda stratejik planlaryapmaktadır. Bu planların başında “Bölgesel Lojistik Master Planlama” çalışmaları gelmektedir. Bu çalışmalarındevamı niteliğinde ise en önemli konu lojistik merkez yönetimi yapılanması olarak karşımıza çıkmaktadır.

Lojistik sektörü ticareti kolaylaştırması ve dünya üzerindeki eşya hareketliliğini sağlaması sebebiyle ülkeekonomilerinin temel yapıtaşlarından birini oluşmaktadır. İyi yapılandırılmış taşımacılık ve lojistik hizmet ağlarınasahip ülkeler rekabet avantajını arttırmaktadır. Bu noktada taşımacılık ve lojistik hizmet faaliyetlerine ilişkinyapılacak entegre düzenlemeler ilk sırada değerlendirilmektedir.

Taşıma modları kullanımının daha dengeli hale getirilmesini sağlamak amacıyla birden fazla taşıma türünün birarada kullanımını sağlayan aktarma terminalleri ve tesisler kurulmaktadır. Modern anlamda bu tür tesisleri deiçerisinde barındıran lojistik merkezlerin hem ulaştırma ağlarının düzenlenmesi hem de etkin kullanılmasıaçısından büyük faydalar sağlamaktadır.

Taşımacılık ve lojistiğe ilişkin tüm temel ve destek faaliyetlerin bir arada sunulduğu aktif bir yönetimi olantesisler lojistik merkezler olarak değerlendirilmektedir. Şehir içerisine dağılmış lojistik odakların bir arayagetirilmesi ile azalan trafik sıkışıklığı sonucu şehirde yaşam kalitesinin arttırılması, hem de lojistiğe ilişkin tümfaaliyetlerin bir arada kümelenmesi ile işletmeler arası sinerji potansiyeli ortaya çıkarılmaktadır.

Kamu-özel sektör ortaklığı modelinin sıklıkla kullanıldığı lojistik merkez kuruluş projelerinde çeşitlipaydaşlar görev alabilmektedir. Lojistik hizmet alanlar, üretenler,kamu kuruluşları, üniversiteler ve araştırma kuruluşları, merkezin kurulduğu bölgede ikamet edenler ve sivil toplum kuruluşları bu paydaşlar arasında sayılabilmektedir.

Türkiye’de son yıllarda Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollarının projeleri ve bazı özel sektör yatırımları ilelojistik merkezler oluşturulmaya başlanmıştır. Ülkemiz sahip olduğu coğrafi avantajı doğru planlanan veyönetilen lojistik merkezler sayesinde arttırabilme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle çeşitli bölgelerde kurulmasıplanlanan lojistik merkezler ekonomik kalkınmaya katkı ve diğer faydaları açısından yüksek önemtaşımaktadır.

Çalışmada Arş. Gör. Adil ÜNAL’ın “Lojistik Merkez Yönetimi: İstanbul İli Potansiyel Lojistik Merkez AlanlarıÜzerine Bir Araşırma” başlıklı yüksek lisans tez çalışmasından yararlanılmıştır. Çalışmanın teorik bölümüne yerverilmiş, lojistik master planlama, lojistik merkez yapılanması ve işletilmesi (metodoloji) ve bu alanda kullanılan performans göstergeleri ile zenginleştirilmiştir.