Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi İlkeleri Dersi
ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı Yol Haritası
ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı Yol Haritası
ve Adım Adım Sıfır Emisyon Hedefi
Prof. Dr. Murat ERDAL
İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi Anabilim Dalı Başkanı
merdal@istanbul.edu.tr
“Sürdürülebilir Tedarik Stratejimiz Olmadan Avrupa’ya Mal Satamayız.
Müşterilerimiz Sürdürülebilirlik Kriterlerine Uymamızı İstiyor.”
Sektörden gelen sese kulak vererek başlayalım istedim. Hemen her eğitimde daha yüksek sesle vurgulanan bu ifade bize çok şey anlatıyor. Sürdürülebilir tedarik konusunu, daha fazla bir süre gözden ırak tutamayız. Nedenleri ile tane tane açıklayacağım.
İhracat pazarlarımızda müşterilerin tedarik zinciri operasyonları, sürdürülebilirlik çerçevesinde başka bir seviyeye ulaştı. Pazar ve tüketici talepleri bu doğrultuda yeniden biçimlendi. AB regülasyonları ve müşterinin bulunduğu ülkenin düzenlemeleri gayet katı.
Alman, İngiliz, Fransız şirketlerin biz üreticilerden talepleri artık çok net.
Ticari ilişkileri sürdürülebilirlik hassasiyeti ile devam ettirmek mecburiyetindeyiz. Aksi takdirde yeni tedarikçileri devreye alacaklar.
“Müşterilerimiz sistem üzerinde;
- Ne yapmamızı (uyarı notlarıyla ne yapmamamızı),
- Nelere dikkat etmemizi,
- Nasıl yapmamamızı içeren yol haritasını ayrıntılı bir şekilde açıklıyorlar”.
Müşteriler, sürdürülebilirlikle ilgili tüm beklenti, uygulama ve uyarılarını dijital platform üzerinden iletiyorlar. Her şey sistematik bir biçimde yapılandırılmış. Mevcut ve potansiyel tedarikçi adayları için uyulması gereken kriterlerin çalışılmış olduğu görülmektedir. Sürdürülebilirlikle ilgili içinden çıkamadığınız cevap aradığınız her konu ayrıntılı bir biçimde size sunuluyor. Dökümanlar, videolar, el kitapları vb. Alıcılar herhangi bir sürpriz istemiyor.
Geldiğimiz noktada, pazar ve müşteri şirket gerekliliklerine ya uyacaksınız ya da uyacaksınız. Başka bir seçenek görünmüyor.
İşin Özü:
“Sürdürülebilirlikle İlgili Gerekeni Yap.
Şirket Olarak Sen de Tedarikçilerini Geliştir ya da Yeni Tedarikçi Bul”
Avrupa tarafında satınalma ekiplerinin sürdürülebilirlik konularını özümsediklerini görüyoruz. Türkiye’de ise durum biraz farklı. Sektörler arasında, firma ölçekleri ve ihracat yeteneklerine göre sürdürülebilir tedarik hakkında bilinirlik seviyeleri değişiyor.
İşletmelerimiz ihracatları nispetinde konuya öncelik veriyor.
Sürdürülebilirlik komiteleri kuruluyor. Firmalarımız topyekun mücadele ediyor. Önceliklerini belirliyorlar. Önceliği dış pazar, ihracat olan şirketlerimiz son beş senede önemli mesafe aldılar. Fakat ülke genelinde sürdürülebilirliğin tedarikçi ekosisteminde, KOBİ düzeyinde tabana inmesi biraz daha zaman alacak gibi görünüyor.
Sürdürülebilirlik gerekliliklerini hayata uygulamaya geçirmek, “olursa güzel olur” gibi anlayış ile yürümemektedir.
Sürdürülebilir Tedarik Bir Zorunluluktur.
Sürdürülebilirlik, “Tedarik Stratejisinde” Neyi Değiştiriyor?
Lafı uzatmadan kestirmeden söyleyelim. Sürdürülebilir tedarik her şeyi değiştiriyor. Sektör yöneticilerimiz için aşağıda 4 adımdan oluşan bir Sürdürülebililir Tedarik Yol Haritası hazırladım. İncelediğinizde, şirketinizin hangi aşamada olduğunu rahatlıkla göreceksiniz.
Geleneksel tedarik anlayışı ile artık rekabet mümkün değildir. Sürdürülebilir Tedarik anlayışını tüm hücrelerinizde özümsemeniz gerekmektedir.
Yeni Dönem Eşittir “Sürdürülebilir Tedarik”
ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı
ISO 20400 Sustainable Procurement Standard
ISO 20400 işin stratejik bileşenidir. Sürdürülebilir Tedarik Standardı olan ISO 20400 sadece tek bir konuyu ele alan standart değil. Son derece kapsayıcı ve diğer standartlarla bağlantılı.
- ISO 14064 Karbon Ayak İzi,
- ISO 14046 Su Ayak İzi,
- ISO 26000 Sosyal Sorumluluk Standardı başta olmak üzere tüm ilgili standartlara ve sürdürülebilirlik çalışmalarına atıf yapıyor.
ISO 20400, Sürdürülebilirlikle ilgili tüm çalışmalardan besleniyor. Tedarikçi ilişkilerine, sözleşmelere, şartnamelere, ihale yönetimine, yaşam döngüsü maliyetlerine vb. pek çok konuya yön veriyor.
Organizasyon yapıları sürdürülebilirlik esaslı bir şekilde hızla dönüşüyor.
ISO 20400 Sürdürülebilir Tedarik Standardı temelli nelerin değiştiğine kısaca bakalım:
- Şirket Tedarik Stratejisinin Sürdürülebilirlik Esaslı Oluşturulması
- Maliyet Analizi
- Kurumsal İhtiyaçların Analizi
- Pazar Analizi
- a) Sürdürülebilirliği Şirketin Tedarik Politikaları ve Stratejileri ile Bütünleştirmek
b) Tedarik İşlevinin Sürdürülebilirliğe Yönelik Biçimde Düzenlenmesi
- Mevcut Tedarikçiler ve Risk/Fırsat Değerlendirme
- Ürün Kategori Riskleri
- Tedarikçi Riskleri
- Sözleşme Riskleri
- Sürdürülebilir Tedarikçileri Devreye Alma
- İhale Yönetiminde Kriterler
- Ön Eleme
- İhale Süreci
- YAŞAM DÖNGÜSÜ DEĞERLENDİRMESİ (LCC)
- Bütün Yaşam Döngüsü Maliyetleri
- Zararların Maliyeti (Çevresel ve Sosyal)
- Paraya Çevrilemeyen Zararlar
- Sözleşme Yönetimi
- Ürün gereklilikleri
- Tedarikçi gereklilikleri
- Çevre gereklilikleri
- Sosyal Gereklilikler
- Tedarikçi İlişkileri Yönetimi
- Sürdürülebilir Tedarikçi Geliştirme Yol Haritası
- Tedarikçi ESG Programı
- Tedarikçi Sürdürülebilirlik Endeksi
- Tedarikçi Etik Kodları (Tedarikçi Davranış Kuralları)
- ISO 26000 Sosyal Sorumluluk Yönetim Sistemi
- ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı
- Sürdürülebilir Tedarikçi Performans Değerlendirmesi
- Net Sıfır Emisyon Hedefleri
- Tedarikçi Taahhütleri
- Tedarikçi Eğitimleri
- Sürdürülebilir Tedarikçi Denetimleri
- Bertaraf Konuları
- Tedarik Zinciri Boyunca Sürdürülebilirlik ve “NET SIFIR EMİSYON HEDEFİ”
ISO 20400 kapsamında yer verilen tüm bu başlıkları ele almanız, sürdürülebilirlik ve satınalma iş çevrenizi operasyonlarınızla bütünleştirmeniz şart.
Ne Kadar Geç Başlarsanız Ödeviniz O Kadar Ağır Olur.
İşi hafife almak pahalı sonuçlar meydana getirebilir. Sığ bakış açısıyla; “Sürdürülebilir tedarik gerekliliklerinin tamamlanması için bir kişi istihdam edelim. Müşterinin istediği belgeleri toparlasın” gibi dar bir bakış açısıyla yol almak şirketinizi zor durumda bırakacaktır.
Tam tersine şirketin bugün ve gelecekte karşı karşıya kalacağı sürdürülebilirlik problemleri adım adım, sindire sindire çözümlenmeli.
Tüm ekiplerin düzenli toplantılarla, karşılıklı olarak üzerinde tartışarak,
birbirlerine yol göstererek, yardımlaşarak ilerlemeleri gerekiyor. En başta üretim, kalite, satınalma ve çevre uzmanlarının dayanışma içinde olması şart.
Sürdürülebilir Tedarik: Yeni Bir Şirkete Dönüşme Hikayesi.
Çevre Uzmanları ve Satınalma Ekiplerinin Aynı Dili Konuşması için
Sürdürülebilirlik Tedarik Standardı ISO 20400 Eğitimi
Sahada yaptığım eğitimlerden, elde edindiğim izlenimi paylaşmak isterim. Çevre mühendisleri ile satınalma mühendislerinin aynı dili konuşması biraz zaman alabiliyor. Konuyu eğitimlerde gözlemleyebiliyorum.
Şirketlerde Avrupa’lı müşterilerle kimler daha sık temas ediyorsa, sürdürülebilirlik bilgi seviyesi en yüksek grup, bu grup. Konuyu hassasiyetle takip eden, aman bir şey gözümüzden kaçmasın diyenler de bu arkadaşlarımız.
Şirket ihtiyaçlarının karşılanması, satınalma operasyonlarının yürütülmesi başlı başına bir yoğunluk yaratırken sürdürülebilirliğe odaklanmak hakikaten zor. Ertelemeden satınalma ekiplerimizin “sürdürülebilirlik tedarik” yetkinliklerini vakit geçirmeden artırmalıyız.
Eğitimle başlamalıyız. Satınalma bölümüne yatırım yapmalıyız.
Satınalma bölümü görev tanımları, satınalma süreci ve iş akışları yeni baştan dizayn edilmektedir. Tüm şirketimizde olduğu gibi satınalma bölümünü de geliştirmeliyiz.
Kısa bir bilgi vermek isterim. Sürdürülebilir Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi eğitimimiz iki gün. Birinci gün şirketin sürdürülebilirlik tedarik ISO 20400 çalışmalarında geldiği noktayı değerlendiriyoruz. Birçok şirketimizde satınalma müdürleri konuya hakim olmakla birlikte, ekip içerisinde aynı farkındalık düzeyinin olmadığını gözlemliyorum. Kimi zaman satınalma sorumluları konu için “bu iş çevre mühendislerinin işi” diyebiliyor.
Bu düşünceyi değiştirmeliyiz.
İkinci gün eğitimde yetişmeyen tüm konuları sabah saatlerinde tamamlıyoruz. Öğleden sonra şirket sürdürülebilirlik yol haritası ve soru – cevap (danışmanlık) şeklinde ilerliyoruz. Sürdürülebilir tedarik konusunu adım adım derinleştiriyoruz. Spesifik alanlara giriyoruz. Her soru üzerinde tartıştıkça, sürdürülebilir tedarik farkındalık düzeyinin yükseldiğini hep birlikte izleyebiliyoruz.
Sonuç
Sürdürülebilir satınalma gereklilikleri için tedarikçi ekosistemi riskleri analiz edilmektedir. Tedarikçilerden emisyon verisi alınamadığında, emisyon hesaplarında problemlere neden olmaktadır. Net sıfır emisyon hedefi için tedarikçileri teşvik edici aksiyonları (zaman zaman zorlayıcı tedbirler) almak, tedarik stratejisini yeni baştan dizayn etmek gerecektir.
Bu bir zorunluluktur.
“Uzun süre ihmal edilen sorunlar bir çırpıda telafi edilemezler”.
SÜRDÜRÜLEBİLİR TEDARİK ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ EĞİTİMİ
Sustainable Procurement and Supply Chain Management Training
MAKALE DİZİSİ
Prof. Dr. Murat ERDAL
İstanbul Üniversitesi Tedarik Zinciri Yönetimi
Anabilim Dalı Başkanı
merdal@istanbul.edu.tr
Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi İlkeleri Dersi
Prof. Dr. Murat ERDAL merdal@istanbul.edu.tr
İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans Program Başkanı
“Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi İlkeleri” başlıklı dersimiz İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tedarik Zinciri Yönetimi Yüksek Lisans ( Örgün ve İkinci Öğretim Tezsiz ) Programlarında yer almakta olup Bahar yarıyılında okutulmaktadır.
Dersin Amacı:
Satınalma ve Tedarik Zinciri yönetimi alanında derinlemesine bilgi sahibi olmak, satınalma, planlama, operasyon/üretim, lojistik ve tedarik zinciri yapısınının kavranmasını sağlamaktır.
Örgün (Tezli) Program:
Tezli Yüksek Lisans Programında öğrencilerimiz son on yıla ilişkin bu alanda çıkan tüm yayınların (makale ve kitap) taramasını yaparak döneme başlarlar.
Literatür taraması ile birlikte gelişen trendler üzerine haftalık ve dönem ödevleri belirlenir. Yüksek Lisans tezi hazırlama sürecinin bir denemesi olan Saha Araştırması yapılmaktadır.
İkinci Öğretim (Tezsiz) Program :
Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi İlkeleri dersimiz sektörel uygulamalar üzerine kuruludur. Dolayısı ile ders gücünü pratik örneklerden almaktadır. Sınıf içerisinde yer alan katılımcılar farklı iş kollarında yaşadıkları güncel iş hayatının yansımalarını, bilgi ve tecrübelerini aktarırlar.
Dersin Açıklanması:
Küresel rekabet ortamında satınalma ve tedarik zinciri yönetimi faaliyetleri işletmeler için stratejik bir önem arz etmektedir. Ders öncelikli olarak satınalma ve tedarik zinciri operasyonlarının neler olduğu ve bu operasyonları icra eden yöneticilerin değişen yeteneklerinin anlaşılması üzerine kuruludur.
Satınalma organizasyonu, yurtiçi ve uluslararası satınalma, pazar araştırmasından uygun tedarikçilerin bulunması ve pazarlık süreçlerine kadar bir dizi faaliyet sürekli etkileşim halindedir. Diğer taraftan işletme için doğru tedarikçileri bulmak onlarla iletişimi sağlamak ve ilişki yönetimi konusunda doğru hamleler üretmek büyük çaba gerektirmektedir. Birlikte çalışılabilirlik ve geleceğe yönelik planlamaların oluşturulmasında işletme satınalma ve tedarik zinciri sorumlulukları artmaktadır.
Gıda, Tekstil, Otomotiv, Sağlık, Otelcilik ve Bankacılık vb. pek çok imalat ve hizmet sektöründe tedarik zinciri yapılanması; satınalma, planlama, operasyon, dağıtım, pazarlama ve müşteri ilişkileri farklılık arz etmektedir.
Dersin amacı, sektörel farklılıkların analiz edilmesi ve değişen trendlerin anlaşılmasıdır.
Dersin Öğrenme Çıktıları:
Yüksek lisans öğrencileri bu dersi başarı ile tamamladıklarında,
– Sektörel satınalma operasyonları ve Tedarik Zinciri yapılanmalarını kavrar.
– Farklı işletme ölçekleri ve sektörlere ilişkin satınalma organizasyon yapılanması konusunda bilgi sahibi olur.
– Stratejik satınalma yönetimi ve tedarikçi performans değerlemesi konusunda değerlendirmeler yapabilir.
– Satınalma ve Tedarik Zinciri meslek farklılıklarının (bilgi, tecrübe ve yetenekler) neler olduğu kavrar.
– Tedarik zincirlerinin rekabetteki rolü üzerinde analizler gerçekleştirir.
– Sürdürülebilir tedarik zinciri yönetimi dinamiklerini öğrenir. ISO 20400, ISO 14001, ISO 14046, ISO 14064, Emisyon Hedefleri, Su Ayak izi, Karbon Ayak izi, Tedarikçi Etik Kodlar, ISO 26000 incelenir.
– Uçtan uca bilişim teknolojilerinin kullanımını analiz eder. B2B Entegrasyon, ERP, SRM, Tedarikçi Portalı, E-satınalma, AI, Makine Öğrenmesi örnekler verilir.
PROF. DR. MURAT ERDAL – MAKALELER
Satınalma ve Tedarik Zinciri Yönetimi başlıklı dersimiz için gerekli öğrenme kaynaklarına erişim sağlayın.
PDF Makale Listesi – Satın alma ve Tedarik Zinciri Yönetimi
Satın alma ve Tedarik Zinciri Yönetimi konularında ekibini geliştirmek isteyen yöneticilerimiz için MAKALE LİSTESİ paylaşıyorum.
PDF KLASÖRÜ İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ
Makale Listesi düzenli olarak güncellenmektedir.
Makale Listesi 6 Ana Kategoriden meydana gelmektedir:
- Satınalma Yönetimi
- Tedarik Zinciri Yönetimi
- Sektörel Kontrat İncelemeleri – Sözleşme Yönetimi
- Müzakere Teknikleri ve Pazarlık Becerileri
- Sürdürülebilirlik ve Yeşil Dönüşüm
- Kurumsal Satış
Klasör içerisinde;
- Eğitim Testleri
- Anketler
- Kitap Önerileri yer almaktadır.
Makale / Okuma Listesinin Yüksek Lisans ve Doktora sınavlarına hazırlanan öğrencilerimiz için faydalı olmasını dilerim.
KİTAP : Dersin kaynak kitap ve materyalleri
AÇIK KAYNAK KİTAP VE MAKALELER
- a. Müzakere Teknikleri ve Pazarlık Becerileri | 2021 | 150 sayfa.
BuyerNetwork.net B2B Ticaret Platformu içerisinde Öğrenme Merkezi’nden tüm sektör raporlarına ve e-kitaplara erişebilirsiniz.
Bireysel veya kurumsal olarak üye olmanız gerekmektedir.
Şirketler için Satınalma Dergisi (arşiv 144 sayı) ve Öğrenme Merkezi üyelik işlemleri
Satınalma Dergisi Ana Sayfa Dijital İşlem Merkezinden https://satinalmadergisi.com/dijital-islem-merkezi/ yapılmaktadır.
b. Google Kitaplar https://books.google.com.tr - SATINALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ (Beta Yayıncılık) 4. Baskı (Kağıt Basım).
- FORUM: ÜCRETSİZ AÇIK KAYNAK BÖLÜMÜ İÇİN Buyer Network B2B Ticaret Platformu FORUM KISMINI ZİYARET EDİNİZ. SADECE KULLANICI GİRİŞİ YAPMANIZ YETERLİ.
Ücretsiz. Forum https://buyernetwork.net/forum kısmında yüzlerce klasöre 1 dakikada erişebilirsiniz. Sınıf arkadaşlarınızla paylaşın.
Satınalma, Tedarik Zinciri, Lojistik, Depolama, Taşımacılık, Dış Ticaret, Gümrük Operasyonları ve Hukuk forumlarını ziyaret edin.
4. ÖĞRENME MERKEZİ PORTALI:
Öğrenme Merkezi içerisine yer alan Satınalma Dergisi tüm arşivini (100 sayı) inceleyin. Literatür taraması. Makalelerden yararlanın.
Bitirme ödevi, yüksek lisans proje ve tez çalışmaları, doktora tezleri için kullanılmalıdır.
https://learning.buyernetwork.net
Üyelik Gerektirmektedir.
MOBİL UYGULAMA:
Tedarik Zinciri Yönetimi Mobil Uygulama ile güncel gelişmeleri duyuru ve etkinlikleri takip edin.
https://itunes.apple.com/app/id1207666067?mt=8 Ücretsiz. Telefonunuza indirin. Hemen kullanmaya başlayın.
Diğer Kaynak Kitaplar:
– Entegre Lojistik Yönetimi, Murat Erdal, Ömer Görçün, Özhan Görçün, Mehmet Sıtkı Saygılı, 3. Baskı, Beta Basım Yayım A.Ş., Aralık 2020.
– SATINALMA ve TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ (Beta Yayıncılık) 4. Baskı, Murat Erdal.
– Konteyner Deniz ve Liman İşletmeciliği, Murat Erdal (Editör), Beta Basım Yayım A.Ş.
– Uluslararası Demiryolu Eşya Taşımacılığı, Murat Erdal, Aydın Güvenler, Kosta Sandalcı, UTİKAD Yayını, İstanbul, 2009.
– Lojistik İşletmelerinde Yönetim ve Organizasyon; Filo Yönetimi, Murat Erdal, Mehmet Saygılı, UTİKAD Yayını.
– Lojistik Yönetimi, Murat Erdal, Metin Çancı, 3. Baskı, UTİKAD Yayını.
– Uluslararası Taşımacılık Yönetimi, Murat Erdal, Metin Çancı, UTİKAD Yayını.
– Küresel Lojistik, Murat Erdal, UTİKAD Yayını, İstanbul, 2005.
– Lojistik ve Dış Ticaret Sözlüğü, Murat Erdal, Mustafa Alkan, UTİKAD Yayını, İstanbul, 2007.
– Depo Yönetimi, Murat Erdal, Ömer Görçün, Mehmet Sıtkı Saygılı, UTİKAD Yayını, İstanbul, 2010.
Bilgiler
- Dersler 17
- Quiz Sayısı 0
- Süre 50 hours
- Seviye Tüm Seviyeler
- Dil English
- Öğrenci Sayısı 0
- Değerlendirme Self
-
1. Hafta
-
2. Hafta
-
3. Hafta
-
4. Hafta
-
5. Hafta
-
6. Hafta
-
7. Hafta
-
8. Hafta
-
9. Hafta
-
10. Hafta
-
11. Hafta
-
12. Hafta
-
13. Hafta
-
14. Hafta